Endometrioza, czyli choroba wędrującej śluzówki lub też jak często jest nazywana, gruczolistość zewnętrzna, to przypadłość dotykająca nawet co 5 kobietę. Niestety świadomość i ogólna społeczna wiedza o tej chorobie jest bardzo niewielka, a to prowadzi do ogromnych komplikacji zdrowotnych. Co więc warto wiedzieć o tej chorobie? Przede wszystkim dowiedzieć się trzeba, czym ona jest, jakie są objawy endometriozy, a także jak wygląda jej leczenie.
Czym jest endometrioza?
Prawidłowo funkcjonująca błona śluzowa macicy, czyli inaczej mówiąc endometrium, przechodzi w pełni naturalne zmiany, które postępują wraz z naturalnym cyklem menstruacyjnym. Błona staje się grubsza, jeśli jest w fazie oczekiwania na zarodek, a następnie ulega złuszczeniu, gdy do oczekiwanego zapłodnienia nie dojdzie.
Endometrioza to choroba, która polega na wydostawaniu się endometrium z macicy i pojawianiu się na innych narządach. Najczęściej dotyczy to jajników, jajowodów, ale także jelit czy też ścianek pęcherza. Nieco rzadziej zdarza się, że ogniska endometrialne pojawić się mogą na wątrobie, nerkach, a nawet na jamie opłucnej.
W miejscu, w którym pojawią się stany zapalne, wytwarzane są guzki, które tak samo, jak endometrium w macicy wrażliwe są na działanie hormonów płciowych. Co to oznacza? Jeśli następuje wzrost poziomu tych hormonów spowodowany cyklem miesiączkowym, guzki narastają, a następnie krwawią. Z uwagi na brak drogi ujścia krwi, gromadzi się ona przy guzkach.
Niestety aktualnie przyczyny powstawania tej choroby nie są jeszcze znane medycynie. Naukowcy spekulują, że powodem może być zaburzone złuszczanie się endometrium lub też transformacja nabłonka otrzewnej w ogniska endometriozy. Miałoby to się dziać pod wpływem znajdujących się we krwi miesiączkowej substancji zapalnych.
Co jednak może być powodem pojawiania się tych czynników ryzyka? Przyjmuje się, że dużą rolę odgrywają tu predyspozycje genetyczne, lecz dodatkowo wpływają na nią takie czynniki jak wysoki poziom estrogenu czy też nieposiadanie dzieci. Chorobę zauważa się też u tych kobiet, których pierwsza miesiączka wystąpiła stosunkowo wcześnie.
Jak wygląda diagnostyka endometriozy?
Jeśli kobieta zauważy u siebie niepokojące objawy, które mogą być powiązane z ryzykiem chorowania na endometriozę, czym prędzej powinna się udać do lekarza specjalisty, czyli ginekologa. Ten po przeprowadzeniu wstępnego wywiadu przechodzi do wykonania podstawowej diagnostyki w kierunku wykrycia choroby. W tej sytuacji wykonywane jest najczęściej takie badanie, jak USG transwaginalne. Co jednak bardzo ważne, niezwykle często wynik tego badania jest w pełni normalny i nie sugeruje obecności choroby. W takiej sytuacji zlecane jest wykonanie laparoskopii diagnostycznej, podczas której pobierany jest wycinek tkanki do dalszych badań laboratoryjnych. Badanie to wykonuje się w pełnym znieczuleniu. Polega ono na wprowadzeniu kamery i narzędzi chirurgicznych do jamy otrzewnej poprzez wycięcie otworu. Pozwala to odnaleźć ewentualne ogniska choroby.
Objawy endometriozy
Jak już wcześniej zostało wspomniane, choroba ta dotyka tylko i wyłącznie kobiety, najczęściej pomiędzy 30-40 rokiem życia. Jak szacują badania, choruje na nią nawet co piąta kobieta, więc ryzyko zachorowania jest naprawdę wysokie. Warto więc wiedzieć, jak wygląda kwestia stawiania diagnozy, a co najważniejsze, jakie są objawy.
Stawianie diagnozy jest w przypadku tej choroby bardzo trudne i złożone. Wszystko z powodu wielu różnych objawów, które mogą się pojawiać. Powoduje to, że wiele kobiet zmaga się z tą chorobą, nie wiedząc, co jest źródłem ich cierpień. Warto więc dowiedzieć się, jakie są najczęstsze objawy tej choroby.
Co się więc do nich zalicza? Przede wszystkim wspomnieć tu trzeba o znacznie przedłużającym się krwawieniu menstruacyjnym. Dodatkowo często choroba ta powoduje, że miesiączki są obfite i bardzo bolesne. Ból w tym wypadku pojawia się na długo przed miesiączką i równie długo po niej się utrzymuje. Dodać do tego trzeba także bolesność podczas stosunków seksualnych, silne bóle brzucha, trudności w zajściu w ciążę, a także ból w trakcie dodawania moczu.
Oprócz tych najbardziej charakterystycznych objawów wymienić trzeba kilka mniej oczywistych, które również dość często pojawiają się przy endometriozie. W tym wypadku chora kobieta zaobserwować może u siebie zaparcia, biegunkę, wzdęcia, a nawet krwawienie z odbytu.
Leczenie endometriozy
Jeśli już choroba na podstawie pojawiających się cyklicznie objawów zostanie zdiagnozowana, naturalnym pytaniem każdej kobiety w takiej sytuacji jest to o następujący po diagnozie proces leczenia. Na wstępie należy od razu powiedzieć, że niestety endometriozy całkowicie nie da się wyleczyć. W obecnej sytuacji światowej medycyny jest to choroba nieuleczalna. Nie oznacza to jednak tego, że każda chorująca na endometriozę kobieta skazana jest na cierpienie i obniżenie komfortu swojego życia. Medycyna dysponuje odpowiednimi środkami i technikami, które pozwalają złagodzić objawy, a nawet zajść kobiecie w ciążę.
To, jak leczona będzie endometrioza, uzależnione jest w pełni od tego, jakie objawy towarzyszą chorobie. Jeśli choroba uniemożliwia zajście w ciążę, bardzo często stosuje się leczenie operacyjne, które polega na usunięciu zrostów stanowiących przeszkodę do zapłodnienia.
Jeśli jednak choroba została zdiagnozowana z powodu obfitych i bardzo bolesnych miesiączek, które utrudniają codzienne funkcjonowanie, w takim wypadku najczęściej stosowane jest leczenie hormonalne, które łagodzi objawy i pozwala w pełni normalnie funkcjonować.
Dieta podczas leczenia
Niezwykle ważnym aspektem podczas procesu leczenia jest dieta, na której będzie kobieta. To, co się będzie dostarczało do organizmu, ma kolosalne znaczenie dla jakości, ale też i skuteczności przeprowadzonego leczenia objawów choroby.
Bardzo ważne jest to, aby dieta podczas leczenia endometriozy była bogata w ryby morskie, a także w kwasy omega-3. Oczywiście dieta powinna w sobie zawierać duże ilości warzyw i owoców, które będą bogate w duże ilości witaminy C i E. Bardzo wskazane są także beta-karoteny z uwagi na ich silne działanie przeciwzapalne. Bardzo ważne jest to, aby podczas leczenia znacząco ograniczyć spożywanie alkoholu, a także kawy.
Rokowania leczenia
Na sam koniec warto się jeszcze zastanowić nad tym, jakie są rokowania, jeśli chodzi o leczenie tej choroby. Jak bardzo jest ono skuteczne i jakie korzyści może finalnie przynieść?
Jeśli kobieta nie planuje ciąży, a jedynym celem stosowanego leczenia jest przywrócenie komfortu jej życia, to pożądany wynik osiągany jest stosunkowo szybko. Niestety choroba bardzo często nawraca, więc leczenie farmakologiczne musi być często powtarzane.
Jeśli jednak celem leczenia jest zajście kobiety w ciążę, wtedy po przeprowadzeniu leczenia operacyjnego polegającego na wycięciu zrostów zalecane jest natychmiastowe rozpoczęcie starań o dziecko. Jeśli mimo wszystko się to nie uda, rekomendowane jest spróbowanie metod alternatywnych w postaci np. In-Vitro. Pamiętać jednak trzeba o tym, że zajście w ciążę nie jest czynnikiem uwalniającym od choroby, a jedynie opóźniającym jej kolejne epizody.
