Choć toksoplazmoza jest chorobą, którą większość osób przechodzi skąpoobjawowo lub zupełnie bezobjawowo, to jednak w pewnych sytuacjach może być skrajnie niebezpieczna. Szczególnie uważać na nią powinny osoby o obniżonej odporności, a przede wszystkim kobiety w ciąży. Co konkretnie grozi takim osobom w przypadku zarażenia, a także czym tak właściwie jest ta choroba? Co warto o niej wiedzieć?
Toksoplazmoza co to jest?
Zanim przejdzie się do najważniejszej sprawy, czyli jakie zagrożenie niesie ze sobą toksoplazmoza, warto się najpierw dowiedzieć o niej zupełnych podstaw, czyli czym jest, jakie są jej objawy, a także jak się można nią zarazić. Jak to więc wszystko wygląda w najdrobniejszych szczegółach?
Toksoplazmoza to choroba pasożytnicza, którą szczególnie często spotkać można w krajach tropikalnych. Spowodowana jest ona pierwotniakiem Toxoplasma gondii, którego żywicielem ostatecznym jest kot, a żywicielami pośrednimi mogą być ptaki i ssaki. Komórki tego pierwotniaka powstają z zygoty o nazwie oocysta, która wydalana jest przez kota wraz z kałem. Pierwotniak może pozostać aktywnym w tej postaci nawet do półtora roku, aby w końcu przedostać się do nowego żywiciela, czyli przykładowo do człowieka. Po zagnieżdżeniu się w jelicie przedostaje się następnie do innych narządów poprzez krew.
Jak może dojść do zakażenia się toksoplazmozą?
Kolejną sprawą, której warto się dowiedzieć w przypadku tej choroby, jest to, jak można się stać nosicielem wywołującego ją pierwotniaka. Jak się można zarazić toksoplazmozą?
Zdecydowanie najczęstszym sposobem na przedostanie się pierwotniaka do ciała człowieka jest układ pokarmowy. W ogromnej większości odpowiedzialna za zarażenie jest po prostu nieprawidłowa higiena. Zarazić się może poprzez nieodpowiednią higienę podczas sprzątania odchodów zwierzaka, spożywanie zanieczyszczonego zwierzęcymi odchodami jedzenia czy też przeniesienie oocyst rękoma do jamy ustnej. Kolejnym bardzo często wymienianym powodem zarażenia się jest zjedzenie niedogotowanego lub wręcz surowego mięsa, w którym znajdowały się pierwotniaki. Oprócz tego źródłem zakażenia może być także transfuzja krwi od osoby zakażonej czy też przeszczep, lecz te przypadki są niezmiernie rzadkie.
Dlaczego toksoplazmoza jest groźna dla kobiet w ciąży?
Skoro już wiadomo, czym jest toksoplazmoza, a także jak się nią można zarazić, kolejną sprawą, o której koniecznie trzeba się dowiedzieć, jest to, z jakiego powodu jest to choroba tak niebezpieczna dla kobiet w ciąży. Jakie konkretnie niesie ona dla nich zagrożenie?
Jak się okazuje, o ile toksoplazmoza nie jest specjalnie groźna dla samej kobiety, to jest skrajnie niebezpieczna dla płodu. Może bowiem doprowadzić nawet do powstania u niego bardzo poważnych wad rozwojowych. W skrajnych przypadkach może dojść do obumarcia płodu, a także do jego poronienia. Jest to więc śmiertelnie niebezpieczna choroba dla każdego nienarodzonego jeszcze dziecka. Sprawia to, że każda kobieta, która planuje dziecko lub też zaszła już w ciążę, koniecznie powinna przeprowadzić odpowiednie badania.
Jakie są najważniejsze objawy toksoplazmozy?
Kolejna sprawa, o której koniecznie trzeba zdobyć odpowiednią wiedzę, to jakie są objawy toksoplazmozy. W tym wypadku podzielić je można na te związane z chorobą nabytą, czyli dotyczące np. kobiet w ciąży, jak i wrodzoną, czyli dziecka.
W ogromnej j większości przypadków toksoplazmozy nabytej nie występują żadne objawy. Jest to choroba stosunkowo rzadko manifestująca się jakimiś wyraźnymi objawami. Jeśli już jakiejś objawy się pojawiają, Najczęściej przypominają zwykłe przeziębienie, czyli ogólne osłabienie organizmu, gorączkę i powiększenie węzłów chłonnych. U osób, które posiadają problemy z odpornością, pojawić się mogą stany zapalne różnych narządów np. wątroby, mięśnia sercowego czy też płuc.
Znacznie poważniej wygląda to jednak w przypadku toksoplazmozy wrodzonej, czyli płodu. Wiele w tym wypadku zależy od tego, na jakim etapie rozwoju jest dziecko. Zakażenie w pierwszym trymestrze często oznacza poronienie i obumarcie płodu. W drugim trymestrze kończy się przeważnie żółtaczką, wodogłowiem czy też zapaleniem dna oka. Zakażenie toksoplazmozą w trzecim trymestrze to na ogół opóźnienie w rozwoju psychoruchowym czy też zapalenie siatkówki.
Jak wygląda leczenie toksoplazmozy?
Bardzo ważnym zagadnieniem w przypadku tej choroby jest oczywiście to, jak przebiega jej leczenie. Jeśli choroba nie daje żadnych objawów, na ogół leczenie nie jest po prostu podejmowane. Jeśli objawy się pojawiają lub też zakażona zostanie kobieta w ciąży, zastosowane zostaną specjalne leki. W przypadku osób o obniżonej odporności leczenie stosuje się pomimo braków objawów, a dodatkowo trwa ono znacznie dłużej.
Czy można zapobiec toksoplazmozie?
Bardzo zasadne jest ostatnie pytanie w zakresie tej choroby, czyli jak można zapobiegać jej powstawaniu. Jakie działania można przedsięwziąć, aby zminimalizować ryzyko zakażenia?
Jak można się domyślić, kluczową sprawą jest oczywiście higiena osobista, lecz również odpowiednie mycie produktów, z których przygotowywane będą posiłki. Jest to bardzo ważne, ponieważ pomimo dość niskiego zagrożenia, choroba ta dla wielu osób, a szczególnie kobiet w ciąży, może być naprawdę bardzo niebezpieczna.
