Anoreksja to jedno z powszechnie występujących zaburzeń odżywiania, które objawia się niebezpieczną i gwałtowną utratą wagi. Na rozwój anoreksji może mieć wpływ szereg różnorodnych czynników – do najczęstszych przyczyn jadłowstrętu psychicznego zalicza się uwarunkowania osobowościowe, biologiczne, a także oddziaływanie społeczno-kulturowe.
Co to jest anoreksja?
Anoreksja jest jedną z form zaburzeń żywienia, która charakteryzuje się unikaniem przyjmowania pokarmów oraz wypaczonym obrazem własnego ciała. Choć anoreksja dotyka głównie młode kobiety – na chorobę zapadają najczęściej dziewczęta pomiędzy 13 a 25 rokiem życia – warto pamiętać o tym, że problem jadłowstrętu psychicznego coraz częściej dotyczy także mężczyzn.
Wyróżnia się dwa główne typy anoreksji:
– typ restrykcyjny – w przebiegu tej odmiany anoreksji chory ogranicza przyjmowanie pokarmów, bardzo często stosuje także środki przeczyszczające,
– typ bulimiczno-przeczyszczający – w tym wypadku osoba chora ogranicza ilość spożywanych pokarmów, jednak występują u niej również okresy przejadania się, połączone z prowokowaniem wymiotów i stosowaniem leków przeczyszczających.
Nie można zapominać o tym, że anoreksja wyniszcza organizm, a jej pierwsze objawy bardzo często pozostają niezauważone. Najczęściej chory zgłasza się po specjalistyczną pomoc dopiero wtedy, gdy jego organizm jest już skrajnie wycieńczony. Warto podkreślić, że w diagnostyce i leczeniu anoreksji niezwykle ważną rolę odgrywa pomoc doświadczonego terapeuty, który umożliwi dotarcie do przyczyn problemu.
Objawy anoreksji – na co zwrócić uwagę?
Do zauważalnych objawów anoreksji można zaliczyć między innymi szybką i niekontrolowaną utratę wagi. Dążenie do utraty wagi z czasem przeradza się w obsesję – osoba chora ogranicza ilość przyjmowanych kalorii, rezygnując z większości pokarmów. Oprócz tego chorzy cierpiący na jadłowstręt psychiczny wykonują wielogodzinne, forsujące ćwiczenia fizyczne, mające na celu dalszą utratę wagi.
Objawy anoreksji to jednak nie tylko utrata wagi i zwiększona aktywność fizyczna – warto pamiętać o tym, że jadłowstręt psychiczny to wyjątkowo niebezpieczna choroba, która wiąże się z wyniszczeniem całego organizmu. Osoby chore na anoreksję bardzo często cierpią z powodu braku kluczowych witamin i minerałów – niedobór podstawowych substancji odżywczych skutkuje przemęczeniem, gwałtownym osłabieniem odporności organizmu i apatią. Pacjenci z anoreksją bardzo często zapadają także na anemię.
W przypadku kobiet zmagających się z anoreksją można zaobserwować również zanik miesiączki – poważne zaburzenia hormonalne wywołane brakiem kluczowych substancji odżywczych mogą prowadzić do zmniejszenia wielkości jajników, a w konsekwencji do niepłodności. Częste objawy anoreksji to także zaburzenia rytmu serca, zasłabnięcia i omdlenia czy zanik mięśnia sercowego. Osoby chore na anoreksję skarżą się także na wzmożone wypadanie włosów, zajady oraz słabe i łamliwe paznokcie.
Przyczyny anoreksji – skąd bierze się jadłowstręt?
Anoreksja to poważne i dość złożone schorzenie, na którego rozwój może mieć wpływ szereg rozmaitych czynników. Do częstych powodów występowania anoreksji można zaliczyć między innymi czynniki społeczno-kulturowe. Moda na szczupłą sylwetkę bardzo często prowadzi do podjęcia drastycznych kroków takich jak wielodniowe głodówki czy wycieńczająca aktywność fizyczna. Warto pamiętać o tym, że marzenie o idealnej sylwetce bardzo często stanowi początek poważnych zaburzeń odżywiania.
Na rozwój anoreksji ogromny wpływ może mieć także środowisko rodzinne chorej osoby. Zaburzone relacje pomiędzy poszczególnymi członkami rodziny, brak komunikacji, a także różnego rodzaju patologie mogą przyczyniać się do wystąpienia i utrwalenia zaburzeń odżywiania.
Na powstawanie i rozwój anoreksji ogromy wpływ mają także różnego rodzaju czynniki psychologiczne. Niskie poczucie własnej wartości, zaburzenia lękowe, a także rozmaite traumy mogą powodować wystąpienie jadłowstrętu psychicznego. Najnowsze badania pokazują również to, że na anoreksję bardzo często zapadają osoby z wysokimi ambicjami oraz perfekcjoniści.
Jak rozpoznać anoreksję?
Rozpoznanie anoreksji powinno rozpocząć się od wizyty u doświadczonego specjalisty – najczęściej zdiagnozowaniem jadłowstrętu psychicznego zajmuje się lekarz internista lub psychiatra. Podczas wywiadu lekarz skupia się między innymi na ocenie wagi i nawyków żywieniowych pacjenta.
W rozpoznaniu anoreksji zwraca się także uwagę na psychikę badanej osoby – zaburzenia postrzegania własnej sylwetki oraz niekontrolowany lęk przed przytyciem to jedna z najbardziej charakterystycznych oznak choroby. Lekarz może zlecić także wykonanie badania mającego na celu ocenę gospodarki hormonalnej organizmu.
Na czym polega leczenie anoreksji?
Sposób leczenia anoreksji powinien zostać dopasowany do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta – warto pamiętać o tym, że w najcięższych przypadkach konieczną może okazać się hospitalizacja chorego. W przypadku nieco bardziej stabilnych pacjentów leczenie jadłowstrętu psychicznego opiera się na regularnych wizytach u doświadczonego psychoterapeuty.
Warto pamiętać o tym, że w leczeniu anoreksji niezwykle ważną rolę odgrywa otoczenie chorego – bardzo często lekarz prowadzący terapię może zalecić leczenie grupowe, które pozwoli na zbudowanie zdrowych relacji pomiędzy chorym a jego najbliższymi. Leczenie anoreksji zakłada także zerwanie z toksycznymi nawykami oraz osobami, które mogły przyczynić się do wystąpienia i pogłębienia problemu.
