Polipy to miękkotkankowe, bezbolesne masy, które zwisają w dół do jamy nosowej lub zatok jak pęczki lub krople.
Polipy w nosie
Pojawiają się one zwykle w wyniku przewlekłego stanu zapalnego jamy nosowej lub są związane z astmą, nawracającymi infekcjami, alergiami, wrażliwością na leki. Powodem mogą być również zaburzenia układu odpornościowego.
Leki mogą zmniejszyć ich rozmiar lub całkowicie pozbyć się polipów z nosa, ale czasami do ich usunięcia konieczna jest operacja. Nawet po skutecznym leczeniu, polipy nosa często powracają.
Objawy polipów w nosie
Polipy mogą występować bezobjawowo, liczne mogą blokować przewody nosowe, prowadzić do problemów z oddychaniem przez nos, utraty węchu i częstszych infekcji. Polipy nosa są zwykle związane z przewlekłym zapaleniem przewodów nosowych lub zatok, które trwa dłużej niż 12 tygodni (przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok). Przewlekłe zapalenie błony śluzowej nosa i zatok może jednak występować również bez polipów.
Zobacz także film na Youtube: Ból głowy od zatok i Zapalenie zatok
Polipy w nosie – przyczyny
Nauka nie ustaliła jeszcze w pełni, dlaczego tworzą się polipy nosa. Nie wiadomo, dlaczego u niektórych osób rozwija się przewlekły stan zapalny i dlaczego u jednych prowadzi on do powstania polipów, a u innych nie. Niektóre dowody sugerują, że osoby z polipami mogą mieć inną reakcję układu odpornościowego na substancje drażniące i inne znaczniki chemiczne na błonie śluzowej nosa niż osoby bez polipów.
Polipy mogą powstawać w każdym wieku, ale najczęściej występują u ludzi młodych i w średnim wieku.
Polipy w nosie – leczenie
Celem leczenia jest utrzymanie alergii/zapalenia pod kontrolą, zmniejszenie objawów i ewentualnie zmniejszenie wielkości polipów lub całkowite ich usunięcie. Jedną z opcji leczenia jest leczenie zachowawcze, tzn. stosowanie leków. Konieczna może być operacja, ale i ona może nie rozwiązać problemu na stałe, gdyż polipy często nawracają.
Jeśli leki nie działają, lekarz może zasugerować endoskopową operację usunięcia polipów i uodpornienia zatok na tworzenie się nowych polipów, a także stany zapalne.
Podczas operacji chirurg wprowadza endoskop z małym obiektywem lub kamerą do nozdrza pacjenta i prowadzi go do zatok. Za pomocą małych instrumentów lekarz usuwa polipy i inne przeszkody, które zakłócają odpływ płynu z zatok.
Chirurg może również powiększyć otwory prowadzące z zatok do przewodów nosowych. Zazwyczaj endoskopowe usuwanie polipów jest zabiegiem wykonywanym w warunkach ambulatoryjnych. Po zabiegu często podaje się również kortykosteroidy donosowe. Lekarz może również zasugerować nawadnianie nosa w celu przyspieszenia gojenia.
Polip w zatoce
Polipy są łagodnymi rozrostami błony śluzowej, będącymi wynikiem długotrwałego stanu zapalnego w nosie lub zatokach.
Polipy nosa i zatok mogą występować zarówno u dorosłych, jak i u dzieci, ale częściej występują u dorosłych. Leczenie farmakologiczne może pomóc polipom w zmniejszeniu ich rozmiarów lub spowolnić ich wzrost, ale czasami w celu złagodzenia objawów stosuje się leczenie chirurgiczne. Pomimo skutecznego leczenia, polipy mają tendencję do nawrotów.
Często małe polipy nie powodują dyskomfortu u pacjentów. Jednak duże lub liczne, mogą zablokować przewody nosowe, prowadząc do problemów z oddychaniem, zmniejszenia węchu i nawracających infekcji dróg oddechowych.
Objawy polipów w zatokach:
- chroniczny katar,
- uporczywe problemy z oddychaniem przez nos,
- zmniejszony lub nieobecny zmysł węchu,
- upośledzone poczucie smaku,
- ból twarzy, ból w innych częściach głowy,
- uczucie ciężkości, dyskomfortu w okolicach oczu, ścian zatok, głowy,
- chrapanie.
Formacje to wszelkie zmiany w organizmie, które wywołują przewlekły stan zapalny błony śluzowej nosa i zatok. Należą do nich np. alergie lub infekcje. Genetyka również odgrywa dużą rolę. Jeśli u krewnych występują polipy nosa, dana osoba jest bardziej narażona na rozwój polipowatości.
Polipy zatok
Mechanizm powstawania polipów związany jest z przerostem błony śluzowej wyścielającej jamę nosową i zatoki przynosowe. Przerost błony śluzowej występuje jako reakcja obronna w przewlekłych stanach zapalnych spowodowanych infekcją lub procesami alergicznymi. Jest on stale odnawiany, a nowe komórki zastępują stare, które obumierają. Dodatkowo jama nosowa i zatoki przynosowe są stale narażone na działanie czynników zewnętrznych, które je uszkadzają – podrażnienia, urazy. Wysoce aktywne komórki, które są poza kontrolą układu odpornościowego, mogą powodować rozwój nowotworów.
