Choć zabiegi medyczne stoją obecnie na niezwykle wysokim poziomie i gwarantują bezpieczeństwo pacjenta, to jednak w dalszym ciągu wiele osób odczuwa ogromny stres i niepokój nawet przy z pozoru prostych czynnościach, takich jak borowanie zębów. Z tego też powodu równolegle do rozwoju technologii leczenia prowadzone są prace nad formami znieczulania. Jedną z lepszych propozycji jest obecnie sedacja. Czym jest takie znieczulenie, jak się je podaje, a przede wszystkim, przy jakich zabiegach może być wykorzystywane? Czy warto korzystać z sedacji i jakie są ewentualne skutki uboczne?
Czym jest sedacja?
Na samym początku dowiedzieć się oczywiście trzeba, czym tak właściwie jest sedacja. Czy ma to coś wspólnego z dobrze wszystkim znanym znieczuleniem ogólnym, czyli narkozą? Jak się okazuje, niezupełnie, choć można znaleźć pewne podobieństwa.
Sedacja polega na wyciszeniu i uspokojeniu ośrodkowego układu nerwowego. Osiąga się to poprzez podanie odpowiednich leków z grupy benzodiazepin. Wykazują się one bardzo silnym działaniem uspokajającym, przeciwbólowym, a także pozwalającym się pacjentowi zrelaksować. Co jednak bardzo ważne, pacjent cały czas w trakcie zabiegu jest przytomny i kontaktowy, co umożliwia np. wykonywanie przez niego poleceń lekarza. Jednocześnie jest całkowicie rozluźniony i uspokojony.
Metody podawania sedacji
Kolejną sprawą, o której warto się dowiedzieć przed pójściem na zabieg, któremu towarzyszyć będzie takie znieczulenie, to jak konkretnie środki uspokajające mogą być podawane. Jakie są dostępne metody i które z nich są najlepsze?
Sedacja wziewna
Nie da się ukryć, że najczęściej spotkać się można z sedacją wziewną, czyli podawaniem leków drogą oddechową. W czasie zabiegu pacjentowi nakładana jest na nos specjalna maseczka, przez którą podawana jest mieszanina tlenu i podtlenku azotu, czyli tzw. gaz rozweselający. Jest to metoda bardzo łatwa w realizacji, a także pozwalająca pacjentowi współpracować z lekarzem. Najczęściej sedację wziewną stosują stomatolodzy, ponieważ możliwy jest łatwy dostęp do jamy ustnej pacjenta.
Sedacja dożylna
Inną ciekawą metodą podawania takiego środka znieczulającego jest droga dożylna. W tym wypadku lek podaje się poprzez wkucie w przedramię lub też w łuk łokciowy. Dlaczego warto korzystać z takiej formy sedacji? Przede wszystkim na uwadze trzeba mieć to, że umożliwia ona niezwykle precyzyjne dawkowanie leku, a więc i natychmiastową reakcję na odczucia pacjenta. Jeśli znieczulenie będzie zbyt słabe od razu można zwiększyć jego intensywność.
Sedacja farmakologiczna
Na koniec warto jeszcze wspomnieć o sedacji farmakologicznej, która podawana jest pacjentowi poprzez leki doustne. Jest to najrzadziej stosowana wersja z uwagi na nieprecyzyjny czas działania.
Kiedy stosuje się sedację?
Jak więc widać, sedacja może być stosowana w naprawdę zróżnicowany sposób. Warto się teraz dowiedzieć, przy okazji jakich zabiegów takie znieczulenie może być stosowane. Kiedy dobrym pomysłem będzie zapytanie lekarza o sedację?
Jak już wcześnie zostało to wspomniane, zdecydowanie najczęściej z takim znieczuleniem spotkać się można u stomatologa. Pacjenci często czują ogromny niepokój i stres związany z zabiegami odbywającymi się w jamie ustnej. Żeby ułatwić im realizację poszczególnych zabiegów, stosowane jest znieczulenie w postaci sedacji. Co ciekawe, wielu stomatologów zaleca, aby takie znieczulenie od najmłodszych lat używane było do leczenia dziecięcych zębów. Pozwoli to uniknąć często występującej u dorosłych traumy.
Oczywiście stomatologia to niejedyna dziedzina, gdzie takie znieczulenie jest stosowane. Szeroko używa się jej również w przypadku zabiegów endoskopowych. Wykonywanie kolonoskopii lub gastroskopii jest naprawdę nieprzyjemne i może powodować silne uczucie dyskomfortu u pacjenta, co rzecz jasna przekłada się na utrudnienie w przeprowadzaniu poszczególnych czynności przez lekarza. Jeśli natomiast zastosuje się podczas procedury badania sedację, pacjent nie tylko nie będzie odczuwał bólu i stresu, lecz jednocześnie będzie w pełni współpracował z lekarzem.
Oprócz tego bardzo często sedacja stosowana jest w przypadku różnego rodzaju zabiegów ortopedycznych, ginekologicznych, a także przy części zabiegów chirurgicznych. Jak więc widać, możliwości są naprawdę spore.
Czy sedacja ma jakieś minusy?
Na sam koniec należy się jeszcze dowiedzieć, czy stosowanie takiego rodzaju znieczulenie niesie ze sobą jakieś minusy. Czy jest coś, o czym należy wiedzieć, gdy planuje się takie znieczulenie?
Przede wszystkim w tym wypadku wiedzieć trzeba to, że sedacja pomimo swoich ogromnych zalet może mieć także pewne skutki uboczne. Co prawda zdarza się to stosunkowo rzadko, lecz mimo wszystko na uwadze należy mieć potencjalne ryzyko zaburzenia rytmu serca, problemów z oddychaniem, reakcji alergicznych czy też spadku ciśnienia tętniczego. Oprócz tego podanie takiego znieczulenia może wiązać się z utratą przytomności.
Pomimo jednak wad zalety, które oferuje sedacja, są na tyle atrakcyjne, że warto stosować takie znieczulenie. Pozwoli to przeprowadzić wiele zabiegów bez zbędnego bólu i niepokoju.
