Rak jelita grubego jest trzecim najczęściej występującym nowotworem na świecie. Każdego roku w Polsce rak jelita grubego diagnozowany jest u blisko 20 tysięcy osób. Co niepokojące, dość często zmiany nowotworowe diagnozowane są w zaawansowanym stadium, które pogarsza rokowania. Tymczasem wczesne wykrycie raka jelita grubego daje szansę pacjentowi na całkowite wyleczenie.
Dlaczego wczesne wykrycie raka jelita grubego jest tak ważne?
Wczesne wykrycie zmian nowotworowych umożliwia wdrożenie mniej obciążającego organizm leczenia, które zwiększa szanse na wyleczenie choroby. Warto dodać, że w większości przypadków zmiany nowotworowe w obrębie jelita grubego rozwijają się z polipów. W początkowych etapach są to niewielkie i łagodne skupiska komórek. Wraz z upływem czasu dochodzić jednak może do zmian genetycznych, które powodują mutację komórek stających się prekursorami gruczolaków, czyli zmian nowotworowych jelita grubego.
Jakie są stadia raka jelita grubego?
Nowotwory jelita grubego klasyfikowane są min. w oparciu o tak zwane stadia Dukes’a. W pierwszym stadium rak obejmuje tylko komórki zlokalizowane w błonie śluzowej narządu. W ramach leczenia wykonuje się dość prosty zabieg 1, a wskaźnik 5-letnich przeżyć wynosi 95%. W stadium drugim dochodzi do powiększenia guza, który zaczyna naciekać na błonę mięśniową. W ramach leczenia stosuje się operację i chemioterapię, a wskaźnik 5-letnich przeżyć wynosi 85%. W trzecim stadium nowotworu pojawiają się przerzuty raka jelita grubego do pobliskich węzłów chłonnych. Leczenie obejmuje operację i chemioterapię, a wskaźnik 5-letnich przeżyć spada do 50%. W stadium czwartym rak jelita grubego znacznie się rozrasta i daje przerzuty do innych narządów. W ramach leczenia wykorzystuje się chemioterapię i biologiczną terapię celowaną, operacja zazwyczaj nie jest wykonywana ze względu na to, że rak rozprzestrzenił się już na inne narządy. Wskaźnik 5-letnich przeżyć w tym przypadku nie przekracza 10%.
Jakie objawy daje rak jelita grubego?
Rak jelita grubego przez długi czas może rozwijać się bezobjawowo. To sprawia, że pacjenci dość późno zgłaszają się do lekarza, kiedy szanse na wyleczenie są mniejsze. Objawy mogą występować w przypadku bardziej zaawansowanych zmian i obejmować mogą m.in.:
- uporczywą biegunkę,
- chroniczne zatwardzenie,
- skurczowy ból brzucha,
- obecność krwi w stolcu.
Jak można zdiagnozować raka?
Diagnostyka raka jelita grubego może obejmować różnorodne metody, aby dokładnie zbadać i ocenić stan zdrowia pacjenta. Najczęściej stosowanym badaniem jest kolonoskopia, która choć bardzo skuteczna w wykrywaniu nowotworów, może być odczuwana przez pacjentów jako niekomfortowa. To sprawia niestety, że wielu z nich odwleka regularne poddawanie się badaniu, co może opóźniać wykrycie choroby. Kolonoskopia pozwala nie tylko na szczegółowe zbadanie wnętrza jelita grubego, ale również na pobranie wycinków tkanki i usunięcie polipów, które mogą przerodzić się w nowotwór.
Do innych badań diagnostycznych zaliczyć można:
- test na krew utajoną w kale
- testy genetyczne
- tomografię komputerową z kontrastem czyli kolonografię,
- rektoskopię, sigmoidoskopię
- wlew kontrastowy jelita grubego.
Jakie są nowoczesne alternatywy diagnostyczne?
Jedną z nowoczesnych alternatyw dla kolonoskopii przesiewowej jest test ColoAlert. Badanie umożliwia wykrycie wczesnych i późnych zmian nowotworowych w sposób nieinwazyjny (z próbki kału). Test cechuje się wysoką skutecznością. Za jego pomocą możliwe jest wykrycie guzów krwawiących oraz tych, które nie krwawią. Ta możliwość sprawia, że ColoAlert na wyższą skuteczność w porównaniu z testem na krew utajoną, w tym testem FIT lub FOB. Badanie ColoAlert może stanowić też uzupełnienie innych badań, w tym kolonoskopii.
Jakie są inne zalety testu ColoAlert?
Badanie z testem ColoAlert jest komfortowe. Próbkę kału do badania pobiera pacjent samodzielnie we własnej toalecie. Bez bólu, bez powikłań. Samo badanie nie wymaga wcześniejszego przygotowania jak dieta czy odstawianie leków, ale próbka nie powinna być pobierana w przypadku biegunki czy w czasie menstruacji.
Podsumowanie
Istnieje wiele alternatyw dla kolonoskopii, które umożliwiają efektywną diagnostykę raka jelita grubego. Najważniejsze jest regularne przeprowadzanie badań przesiewowych, które mogą znacznie zwiększyć szanse na wczesne wykrycie i skuteczniejsze leczenie raka jelita grubego. Warto również promować edukację zdrowotną wśród pacjentów na temat dostępnych metod diagnostycznych, aby zachęcić ich do regularnego monitorowania swojego zdrowia.
