Rak jelita grubego powstaje wskutek? niekontrolowanego wzrostu komórek nowotworowych. Zwykle lokalizuje się on w obrębie okrężnicy, zgięcia esiczo-odbytniczego lub odbytu. W większości przypadków zmiany nowotworowe rozwijają się z gruczolaków.
Jak często występuje rak jelita grubego?
Rak jelita grubego może występować zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Każdego roku rak diagnozowany jest u niemal dwudziestu tysięcy osób. W wielu wypadkach nowotwór wykrywany kiedy już jest rozwinięty, co zdecydowanie pogarsza rokowanie. Co ważne, zdiagnozowanie raka w stadium zerowym, w którym ograniczony jest on do błony śluzowej daje praktycznie stuprocentowe szanse na wyleczenie. W stadium drugim szanse na pięcioletnie przeżycie spadają do około osiemdziesięciu procent, zaś w czwartym stadium wynoszą zaledwie kilka procent.
| Stadium | Opis | Leczenie | Wskaźnik 5-letnich przeżyć |
| 0-I | Rak obejmuje jedynie komórki w błonie śluzowej. | Prosty zabieg 1 | 95% |
| II | Guz jest powiększony i może naciekać na błonę mięśniową. | Operacja i chemioterapia 1 | 85% |
| III | Występują już przerzuty do pobliskich węzłów chłonnych. | Operacja i chemioterapia 1 | 50% |
| IV | Rak rozrasta się i daje przerzuty do innych narządów. | Operacja i chemioterapia 1 | 8% |
Dlaczego rak jelita grubego jest tak późno wykrywany?
Statystyki wskazują że, w Polsce corocznie z powodu raka umiera ponad dziesięć tysięcy osób 2. Na tak wysoką liczbę składa się kilka czynników, w tym brak udziału pacjentów w badaniach przesiewowych. Wykrycie raka w zaawansowanym stadium choroby pogarsza rokowania i ogranicza metody leczenia. Należy dodać, że wykrywanie raka we wczesnym stadium jest trudne, ponieważ nowotwory początkowo nie dają specyficznych objawów.
Jakie są rokowania w raku jelita grubego?
W przypadku raka jelita grubego rokowania zależą od stadium, w którym wykrywane są zmiany. Im szybciej wykryje się chorobę nowotworową, tym łatwiejsze i skuteczniejsze może być leczenie, dzięki czemu pacjenci mogą szybciej wrócić do zdrowia. Wraz z upływem czasu i rozwojem zmian nowotworowych szanse pacjenta na przeżycie spadają.
Czy warto zatem wykonywać badania przesiewowe?
Zdecydowanie tak. Wczesne wykrycie zmian umożliwia zastosowanie skuteczniejszego leczenia, które umożliwia powrót pacjenta do zdrowia. W ramach badań przesiewowych może być wykonywana kolonoskopia, która jednak budzi wiele obaw wśród pacjentów. Alternatywą dla kolonoskopii przesiewowej może być nowoczesny test ColoAlert, który na podstawie analizy próbki kału umożliwia wykrycie raka jelita grubego nawet we wczesnym stadium rozwoju. Poza tym, test jest bezbolesny i nieinwazyjny. Zobacz także artykuł: Jakie są alternatywne badania dla kolonoskopii?
Na czym polega badanie z wykorzystaniem testu ColoAlert?
ColoAlert jest testem przesiewowym z próbki kału wykorzystywanym w celu wykrywania zmian, które mogą świadczyć o rozwijaniu się raka jelita grubego. Test ten został przebadany na populacji europejskiej. Od kilku lat korzystają z niego pacjenci m.in. w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii czy Włoch. Dzięki laboratorium badań genetycznych testDNA jest już też dostępny w Polsce.
Do badania z wykorzystaniem testu nie trzeba się przygotowywać, a jego przeprowadzenie nie wiąże się z żadnym bólem czy powikłaniami. Pacjent w komfortowych warunkach własnej toalety w prosty sposób pobiera próbkę kału do specjalnie przygotowanych probówek i odsyła do laboratorium.
Co ważne, test cechuje się wysoką czułością sięgającą 85% oraz specyficznością wynoszącą 92%. Połączenie testu FIT na krew utajoną w kale z badaniami genetycznymi pozwala na dokładniejsze i wcześniejsze wykrycie nowotworu. Część zmian nowotworowych zaczyna krwawić dopiero w późniejszym stadium rozwoju, dlatego warto podkreślić, że test ColoAlert może wykryć nie tylko guzy krwawiące, ale i niekrwawiące, co jest szczególnie ważne dla wczesnego wykrycia choroby.
ColoAlert posiada także certyfikat CE-IVD, który potwierdza możliwość stosowania testu w diagnostyce medycznej.
Jakie są najczęstsze przyczyny raka jelita grubego?
Przyczyny powstawania raka jelita grubego nie są do końca poznane, ale przyjmuje się, że na pojawienie się zmian wpływ mają czynniki środowiskowe i genetyczne. Poza tym, wśród czynników zwiększających ryzyko wystąpienia raka wymienia się:
- palenie papierosów,
- nadużywanie alkoholu,
- stosowanie diety bogatej w tłuszcze i cukier,
- spożywanie mięsa wysokoprzetworzonego,
- niską podaż błonnika pokarmowego,
- brak aktywności fizycznej i otyłość brzuszną,
- obecność chorób towarzyszących, w tym: cukrzycy, chorób zapalnych jelit, choroby Leśniowskiego-Crohna.
Jak przebiega leczenie raka jelita grubego?
Rodzaj stosowanego leczenia zależy od stopnia jego rozwoju. W początkowej fazie rozwoju raka bywa, że wystarczy zabieg wycięcia zmian nowotworowych podczas kolonoskopii. W przypadku bardziej rozwiniętych nowotworów przeprowadzana może być między innymi operacja, podczas której możliwe jest wycięcie zmian bez konieczności wycinania fragmentu jelita. Zabieg może być wykonywany laparoskopowo lub endoskopowo. Poza tym, stosowana może być chemioterapia oraz nowoczesne ukierunkowane leczenie molekularne, które może być stosowane nie tylko przed operacją, ale również po niej. Stosowanie chemioterapii przed operacją ma na celu zmniejszenie masy guza oraz zwiększenie szans na jego całkowite usunięcie. Warto zatem pamiętać o tym, że stosowanie chemioterapii przed operacją może poprawiać rokowania i zwiększać szansę pacjenta na całkowite wyleczenie. Stosowanie chemioterapii po operacji ma celu zniszczenie komórek nowotworowych, które mogą ewentualnie krążyć w organizmie. Leczenie napromienianiem, czyli radioterapię stosuje się przede wszystkim w leczeniu nowotworów dotyczących odbytnicy, czyli części jelita grubego, która położona jest tuż przed odbytem. Tego rodzaju metoda umożliwia zmniejszenie masy guza oraz łatwiejsze przeprowadzenie operacji, a także zniszczenie ewentualnych pozostałości nowotworu.
Co warto wiedzieć o nowoczesnej terapii ukierunkowanej molekularnie?
Wydaje się, że w przyszłości znaczna rolę w walce z rakiem jelita grubego odegrają leki stanowiące terapię ukierunkowaną molekularnie. Tego rodzaju produkty mają możliwość rozpoznawania i niszczenia komórek nowotworowych bez szkody dla otaczających je komórek zdrowych. Tego rodzaju leczenie jest bardzo obiecujące i w przyszłości może zastąpić obecnie stosowane metody.
Źródła:
- https://europacolonpolska.pl/rak-jelita-grubego/treatment-treatment-options/?menu_id=13897
- https://www.zwrotnikraka.pl/przerzutowy-rak-jelita-grubego/
